Geen commissariaat zonder opleiding?

De tijd dat er in het ‘old boys network’ een bekende verzocht werd commissaris te worden ligt wel achter ons. De meeste organisaties, zowel in het bedrijfsleven als in het publieke domein, hebben inmiddels een zorgvuldig proces ingericht voor het vinden van een nieuwe commissaris, inclusief het goed nadenken over de profielschets van de ideale kandidaat, passend bij de toekomstige uitdagingen. In het publiek domein neemt daarnaast ook het absolute aantal rollen toe. Steeds meer organisaties gaan over naar het bestuurder-RvT model. Dit moment wordt vaak benut om een professionaliseringsslag te maken, waaronder ook het opstellen van nieuwe reglementen, statuten en een visie op toezicht.

Parallel hieraan zijn er steeds meer directeuren/bestuurders/professionals die interesse hebben in een toezichthoudende rol, maar hebben sommigen gemist dat er een professionaliseringsslag heeft plaatsgevonden. Wij merken dat het niet meer afdoende is een mooie carrière als directeur/ bestuurder te hebben en vervolgens aan het einde van je carrière door te stromen in een aantal commissarisrollen. Zeker omdat de concurrentie groot is; niet alleen neemt het aantal rollen toe, maar ook het aantal kandidaten dat zich goed heeft voorbereid door een opleiding te volgen. Die voorbereiding op is noodzaak, al is het maar omdat je echt aansprakelijk bent en het -gelukkig maar- geen vrijblijvende rol meer is.

Door de ogen van een executive search bureau

Als een executive search organisatie wordt ingeschakeld, wordt daarmee een breed palet van kandidaten aangeboord. In het gezochte profiel ligt de nadruk vaak op de inhoudelijke achtergrond, ervaring en competenties. Daarnaast wordt bij de samenstelling van een raad gelet op een complementaire samenstelling. Achtergrond, ervaring, karakter, gender, leeftijd en culturele diversiteit zijn voorbeelden van de gezochte complementariteit.

Competenties die voor een RvC-rol gelden overlappen slechts deels met de competenties die voor een directeur of bestuurder van belang zijn. Al is het maar vanwege het verschil in het executive versus het non-executive karakter van beide rollen, terwijl je in beide gevallen wel verantwoordelijk bent. Dit vraagt om een andere wijze van vragen stellen, teamdynamiek, etc. Vanzelfsprekend wordt daarnaast de geschiktheid en motivatie ook afgemeten aan de opleidingsachtergrond.

Waarom wij als searchbureau een opleiding echt adviseren, is primair dat het inhoudelijk voorbereid op de rol van commissaris. Je leert de verschillende rollen van een RvC-lid kennen, en wat het verschil is met die van een directeur/bestuurder. De juridische aansprakelijkheid krijgt toelichting, inclusief het analyseren waar het mis kan gaan. Ook leer je op je handen zitten.

Naast deze inhoudelijke voorbereiding laat het volgen van een opleiding ook iets zien over jou als mens. Het toont aan dat je serieus bent in jouw wens commissaris te worden. Het is geen opportunistische keuze omdat je toevallig gebeld wordt. Het laat zien dat je energie, tijd (en geld) wil investeren om je gedegen voor te bereiden op een nieuwe en echt andere rol als toezichthouder. Wij merken dat dit gewaardeerd wordt door organisaties die op zoek zijn naar nieuwe leden voor hun RvC.

Van belang is ook te melden dat organisaties nadrukkelijk zoeken naar toezichthouders die nog midden in het werkzame leven staan en zodoende de (maatschappelijke) ontwikkelingen op de voet volgen. Wij benoemen toenemend 30-ers en 40-ers in raden van toezicht, dus wacht niet te lang met het exploreren van je ambitie naar een toezichthoudende rol (en het volgen van die opleiding). Dat het ook nog eens handig is qua netwerk, spreekt voor zich.

Welke opleiding?

Tenslotte: het aanbod van opleidingen is enorm, ook omdat er geen officiële accreditatie bestaat. Het gaat van online cursussen tot doorwrochte academische programma’s. Om die keuze te vergemakkelijken: stel jezelf de vraag waarom je niet een programma zou volgen aan de EUR, Nyenrode of TIAS. Pas als je daar een goed antwoord op hebt, kijk dan verder in de waaier van aanbiedingen. Zo zijn er opleidingen gericht op bepaalde branches die uitstekend geschikt kunnen zijn. Een opleiding geaccrediteerd door een beroepsorganisatie (zoals de NBA of de NOvA) of accreditatieorganisaties (zoals de NVAO) is dan een goed startpunt.

Er is een breed scala aan instituten die meer of minder intensieve opleidingen bieden. Meer theorie of praktijk georiënteerd. Gericht op intervisie waarbij het groepsperspectief centraal staat. Gericht op de soft side of gericht op de governance kaders. Ook bieden de verschillende (per branche) georganiseerde verenigingen van toezichthouders opleidingen en introductiemomenten die zeker interessant zijn om in je exploratie naar te kijken, waarbij het best een uitdaging is om door de bomen het bos nog te blijven zien.

Kunnen wij met je meedenken? Bel ons gerust tel +31 (0)20 647 02 01.