Waar doe ik het voor? Waar wil ik mij aan verbinden?
Voor velen herkenbare vragen die centraal staan in de zoektocht naar purpose bij een vervolgstap in hun carrière. Bij Holtrop Ravesloot zijn wij continu in gesprek met mensen over hun persoonlijke verhaal, hun loopbaan en de onvermijdelijke vraag: waar bent u op weg naartoe? Oftewel: hoe kijkt u naar uw toekomst en hoe kunnen wij daarin meedenken. In dit artikel bespreken we daarom wat purpose is, hoe organisaties dit in de praktijk brengen en welke rol het inneemt in ons executive search proces.
Opgericht door een psycholoog en nog steeds werkend vanuit zijn diagnostiek, is Holtrop Ravesloot altijd nieuwsgierig naar en geïnteresseerd in het verhaal van kandidaten. Van ‘waar ze vandaan komen’ tot waar ze nu staan en naar op zoek zijn. Een belangrijk thema, waar de laatste jaren steeds meer nadruk op ligt, is zingeving. Daarbij komen de vragen: waar doe ik het voor en waar wil ik mij aan verbinden steevast in de gesprekken voorbij. Het woord wat genoemd wordt om dat te duiden: Purpose. Steeds meer executives zoeken naar de verbinding tussen hun persoonlijke waarden en die van een organisatie en dat hebben wij met z’n allen de zoektocht naar purpose genoemd.
Maar wat is dat ‘purpose’? In ieder geval een woord waar niet direct een passend Nederlands synoniem voor is. Maar ook een woord waar iedereen wel een bepaald gedeeld beeld bij heeft. Of althans dat denken wij omdat wij bij ‘purpose’ uitgaan van een bepaald doel en verbondenheid en het dan niet verder uitdiepen. Zoals Herman Toch en Ann Maes het ook beschrijven in hun boek The Positive Sum Game (2019): Purpose is een heel krachtig concept, een heel krachtige ‘systeemvariabele’. Het bezit de magie om mensen te federeren, te verbinden, in beweging te brengen.
Die magische, soms ongrijpbare gevoel van connectie, dat zoeken mensen bij het bepalen van de volgende stap in hun carrière. Het woord magie brengt weer heel andere gedachten op. Wat maakt dat wij door de ene organisatie en haar verhaal geraakt worden en door de andere niet? Wanneer heeft een organisatie de magische formule die wij purpose noemen? Want er is niet een formeel concept van wat een purpose gedreven organisatie is. De formule waar wij van uitgaan voor dit artikel is de set van benoemde en gevoelde waarden in de missie, visie en uitstraling van een organisatie. De woorden, verhalen en (zichtbare) resultaten waar men zich in kan herkennen en aan wil verbinden. Die verbinding vindt plaats op zowel rationele afwegingen als op basis van emotie en gevoel. Dat laatste is een stuk lastiger om inzichtelijk te krijgen of onder woorden te brengen. Daar komt ook de brug van de purpose van de organisatie naar de persoonlijke purpose naar voren.
Dit maakt dat organisaties, in zowel het bedrijfsleven als het publieke domein zichzelf als taak moeten stellen om hun doel en purpose ‘zichtbaar’ te maken. De purpose van een organisatie kan bijvoorbeeld gelieerd zijn aan de langetermijndoelen of aan inclusief stakeholdermanagement (mccg 2016). Daarbij gaat het om het formuleren van een (langetermijn) purpose, deze vullen met de (niet financiële) waarden van en voor de organisatie, deze purpose toetsen bij externe stakeholders om daarna een purpose gerichte cultuur te creëren in de organisatie. Uit onderzoek komt naar voren dat het voor organisaties een hele uitdaging is om de eigen purpose goed en duurzaam onder woorden te brengen (Henderson en van den Steen, 2015). Laat staan om ook naar die purpose te handelen en resultaten te boeken. Als het voor organisaties al zo lastig is. Hoe moet dit dan zijn voor kandidaten die zich aan die purpose willen verbinden? Heeft de zoektocht naar de verbinding van mens en organisaties dan de kenmerken van een loterij? Dat kan toch ook niet de bedoeling zijn.
Loterij of niet, de moeilijkheid om purpose inzichtelijk en tastbaar te maken is omgekeerd ook een kans voor organisaties. Wanneer organisaties wel in staat zijn om hun purpose en ambities voor de toekomst duidelijk te verwoorden en inzichtelijk te maken, dan neemt ook de kans toe om die kandidaten met een goede fit aan zich te verbinden. Als organisatiebeleid geladen wordt met de purpose en daarin een droom of behoefte aangeboord wordt die gedeeld wordt: dan ‘energize’ je mensen om het doel van de organisatie waar te maken.
Holtrop Ravesloot investeert in het echt leren kennen van een organisatie voordat wij met een opdracht aan de slag gaan. In die fase willen wij een organisatie goed leren kennen, haar structuur, strategie, uitdagingen en ook purpose. Waar gaat het bij juist die ene organisatie om? Wat is hun eigenheid? Als wij de purpose van een organisatie weten te doorgronden dan zijn wij in staat om de fit te vinden met de zoektocht naar een kandidaat. Door onze wijze van interviewen verdiepen wij het verhaal van de kandidaat. Van de oorsprong tot het moment van vandaag en de ambitie naar de toekomst.
Wij zijn actief in zowel het bedrijfsleven als het publieke domein. Dan wordt de zoektocht naar purpose snel geassocieerd met een overstap van een commerciële naar een maatschappelijke organisatie. Maar dit hoeft natuurlijk niet. De magie van purpose heeft vele gedaanten. Een van die gedaanten is het willen verbinden aan een maatschappelijk doel. Purpose kan ook gelegen zijn in het verbinden aan een mooi merk, spannend product, complexiteit, etc…..!
Invulling geven aan purpose kan daarmee ook breder, bijvoorbeeld door het aangaan van een toezichthoudende uitdaging bij een maatschappelijk gedreven organisatie. Ook dat is een wijze waarop veel executives uit het bedrijfsleven (en uit het publieke domein) invulling geven aan hun zoektocht naar purpose. Raden van commissarissen en toezicht zijn doorgaans divers en complementair samengesteld. Dat biedt de kans voor mensen met diverse achtergronden om in een toezichthoudend team een rol in te gaan vullen. Juist door de verscheidenheid is er toegevoegde waarde, waardoor ook daar purpose gedreven denken maakt dat het mes aan twee kanten snijdt.
Het bij elkaar brengen van de purpose van een organisatie en die van de kandidaat, daar gaat het om. Zeker als de achtergrond van de organisatie en de kandidaat zo op het eerste gezicht niet bij elkaar lijken te passen. Het gaat om de fit op de diepere lagen van purpose waardoor ook onwaarschijnlijke matches kunnen floreren. Daar doen wij het voor en daar verbinden wij ons aan.